Jak rozpoznać objawy udaru? Zasada FAST

Rozpoznanie udaru mózgu wymaga szybkiej reakcji. Z pomocą przychodzi zasada FAST, która przypomina o najważniejszych objawach:

  • F (Face) – Twarz

Zwróć uwagę, czy nie opada kącik ust jednej strony twarzy poszkodowanego. Niech dana osoba spróbuje się uśmiechnąć. Pamiętaj asymetryczny uśmiech to wyraźny sygnał.

  • A (Arms) – Ręce

Czy osoba jest w stanie podnieść obie ręce na tę samą wysokość? Jednostronne osłabienie lub brak możliwości uniesienia ręki to potencjalny objaw.

  • S (Speech) – Mowa

Zapytaj, czy dana osoba może wypowiedzieć proste zdanie. Niewyraźna mowa lub trudności z poprawnym wypowiadaniem słów są alarmujące.

  • T (Time) – Czas

Czas ma ogromne znaczenie. Zadzwoń pod numer alarmowy 112. Każda minuta zwłoki może zaważyć na życiu i zdrowiu chorego.

Zasada FAST pomaga błyskawicznie ocenić stan osoby z podejrzeniem udaru. Pamiętaj, że nie wyczerpuje wszystkich możliwości diagnostycznych. Zwróć uwagę na inne nietypowe symptomy:

  • zawroty głowy,
  • problemy z widzeniem,
  • intensywny ból głowy.

Udar niedokrwienny, a krwotoczny – podstawowe różnice

Apopleksja może występować w dwóch głównych formach:

Udar niedokrwienny
Wynika z zablokowania przepływu krwi w tętnicy przez skrzeplinę, co prowadzi do niedotlenienia obszarów mózgu. Może rozwijać się stopniowo, a jego objawami są:

  • utrata czucia,
  • osłabienie mięśni,
  • kłopoty z mówieniem.

Udar krwotoczny
Jest spowodowany pęknięciem naczynia krwionośnego i wylewem krwi do mózgu. Ma gwałtowniejszy przebieg i często objawia się:

  • silnym bólem głowy,
  • nudnościami,
  • utratą świadomości.

Różnice są istotne dla lekarzy. To w sytuacji awaryjnej kluczowe jest rozpoznanie objawów ogólnych oraz jak najszybsze przekazanie chorego w ręce specjalistów.

Jak udzielić pierwszej pomocy przy podejrzeniu udaru?

Twoja reakcja na miejscu zdarzenia może mieć ogromny wpływ na rokowania osoby poszkodowanej. Oto kroki, które należy podjąć:

  1. Wezwij pomoc
    Natychmiast zadzwoń pod numer 112 i dokładnie opisz sytuację oraz objawy.
  2. Ułóż osobę w pozycji uniesionej
    Widząc, że poszkodowana jest przytomna, przechodzimy do zastosowania pierwszej pomocy. W ramach, której układamy przytomną w pozycji półsiedzącej. Takie ułożenie ułatwi prawidłowy przepływ krwi do mózgu.
  3. Zachowaj spokój
    Uspokajaj chorego. Bądź stanowczy w działaniach.

Czego unikać?

  • Nigdy nie podawaj poszkodowanemu jedzenia, picia ani leków doustnie. Osoba z udarem często ma problemy z przełykaniem, co zwiększa ryzyko zadławienia.
  • Nie zmuszaj osoby do ruchu, czy przemieszczania się (chory może upaść!).

Jak reagować w zależności od stanu poszkodowanego?

Reakcja zależy od tego, czy osoba jest przytomna:

  • Osoba przytomna
    Rozmawiaj z poszkodowaną. Oceń jej stan. Spytaj o imię, datę czy inne proste kwestie.
  • Osoba nieprzytomna
    Natychmiast zadzwoń na 112. Zapytaj dyspozytora o wskazówki.

Grywalizacja jako metoda edukacyjna

Nowoczesne technologie pomagają w szerzeniu świadomości na temat udarów mózgu. Przykładem są aplikacje i gry edukacyjne, które symulują sytuacje nagłe, ucząc nas rozpoznawania objawów i podejmowania odpowiednich działań. To świetny sposób, by w przystępny i angażujący sposób utrwalać wiedzę, która może uratować życie.

Grywalizacja bhp stała się innowacyjnym narzędziem edukacyjnym. Ten rodzaj rywalizacji skutecznie pomaga w przyswajaniu kluczowych zagadnień. Są to takie tematy jak rozpoznawanie objawów udaru mózgu i udzielanie pierwszej pomocy. W ramach tego podejścia, tematyka BHP przenosi się na zupełnie nowy poziom. Grywalizacja bhp sprawia, że nauka nie jest koniecznością, a staje się angażującym doświadczeniem.

Jak to działa?

Cały proces jest prosty i atrakcyjny dla uczestników. Wystarczy wywiesić plakat konkursowy z umieszczonym na nim aktywnym kodem QR i linkiem. Zapraszamy wtedy pracowników do udziału w rozgrywce. Po zeskanowaniu kodu lub kliknięciu link uczestnicy zyskują dostęp do kompletnego programu, który został zaprojektowany z myślą o tym, by skutecznie zwiększyć ich wiedzę w kluczowych obszarach. Uczestnicy muszą odpowiedzieć prawidłowo na pytania jednokrotnego wyboru (A,B,C), w jak najkrótszym czasie.

Co można zyskać?

Grywalizacja pt. Pierwsza pomoc w przypadku udaru mózgu składa się z:

  • 4 materiały wideo, w których ratowniczka medyczna omawia objawy udaru, różnice między przemijającym epizodem niedokrwiennym, a pełnym udarem. Szczegółowo wyjaśnia, jak udzielić pierwszej pomocy przytomnym i nieprzytomnym poszkodowanym,
  • 3 interaktywne quizy, które weryfikują zdobytą wiedzę oraz aktywizują uczestników do zaangażowania w proces nauki,
  • Możliwość korzystania z programu na urządzeniach mobilnych (telefon, tablet) oraz komputerach,
  • Statystyki z rankingiem uczestników, pozwalające na zdrową rywalizację i motywację do osiągania jak najlepszych wyników,
  • Opcjonalne nagrody dla najlepszych uczestników. Rywalizacja wśród pracowników podnosi emocje związane z udziałem.

Dlaczego warto?

Grywalizacja jest stworzona dla wszystkich pracowników firmy, niezależnie od ich stanowiska czy wcześniejszej wiedzy na temat udaru mózgu. Dzięki przystępnej formie i zaangażowaniu każdego uczestnika zdobyta wiedza ma szansę przekuć się w praktyczne umiejętności, które mogą uratować życie w sytuacji kryzysowej.

Gotowi na wyzwanie? Już dziś podejmij inicjatywę w swojej firmie! Niech temat udaru mózgu stanie się wiedzą powszechną wewnątrz zespołu. Taka reakcja może zmienić przyszłość niejednej osoby!

Karolina Kucharczyk

Inspektor ds. BHP